В Темиртау состоялся второй межрегиональный экологический форум SAF AUA

Цель форума — привлечение внимания к экологическим проблемам промышленных регионов и поиск путей их решения. Организатором выступила Казахстанская Ассоциация ECOJER при поддержке Европейского Союза, через проект «Устойчивые энергетические связи в Центральной Азии (SECCA)», Министерства экологии и природных ресурсов РК и местных исполнительных органов.

Программа форума включала в себя несколько различных сессий. В начале гостей встретили приветственным кофе и дали возможность насладиться выставкой картин и творчеством местных мастеров и рукодельниц.

Позже в разных залах с перерывами проходили панельные и пленарные сессии. Некоторые из них были в формате диалога, во время которого спикерам были заданы важнейшие вопросы.

В целом, в Программу развития Карагандинской области сегодня включены проекты, направленные на достижение экологической безопасности. Это строительство альтернативных источников энергии, установка контейнеров для раздельного сбора мусора, создание зеленых зон за счет посадки ежегодно одного миллиона деревьев, и самое главное, это газификация промышленных предприятий области.

Кроме того, отдельное внимание было уделено ВИЭ (возобновляемым источникам энергии). Об этом на форуме высказалась Зульфия Сулейменова, советник Президента и специальный представитель Президента РК по международному экологическому сотрудничеству.

«Климатическое финансирование направлено на модернизацию. Допустим, на электроэнергетическую сеть, чтобы она лучше работала в части интеграции ВИЭ. Это улучшение системы теплоснабжения, повышение энергоэффективности, производство «зеленой» стали. То есть, как можно снизить объемы выбросов парниковых газов на тонну произведенной продукции, чтобы повысить ее конкурентоспособность. Есть глобальные инструменты, которыми Казахстану очень важно пользоваться», — объяснила Зульфия Сулейменова.

Для обсуждения глобальных экологических проблем и поиска путей их решения на форум в Темиртау приехало множество экспертов, представителей международных организаций, в том числе из Министерства экологии Республики Казахстан, депутаты Парламента, общественные деятели и многие другие. Кроме того, на форуме собралось огромное количество неравнодушных жителей.

Кроме уже названных вопросов, на форуме обсуждались вопросы энергетической трансформации промышленности и внедрения зеленых технологий в строительстве. Временный поверенный в делах Представительства Европейского Союза в Республике Казахстан Мачей Мадалински добавил, что Взаимосвязь между энергетикой и окружающей средой очевидна. 

«Устойчивость нашей планеты во многом зависит от того, насколько эта взаимосвязь будет гармоничной. Отделение экономического роста от потребления ресурсов с высоким углеродным следом является стратегически важным приоритетом как для Европейского Союза, так и для Казахстана. В связи с этим создание справедливой системы ценообразования на выбросы углерода позволит Казахстану более эффективно сокращать выбросы парниковых газов. Европейский Союз полностью поддерживает цели Казахстана по сближению европейской и казахстанской систем торговли квотами на выбросы. Мы высоко ценим усилия Министерства экологии и природных ресурсов по постоянному анализу ситуации с Механизмом трансграничного углеродного регулирования ЕС (CBAM) и, со своей стороны, готовы предоставить всю необходимую информацию», — обозначил Мачей Мадалински.

Как отметил аким Карагандинской области Ермаганбет Булекпаев, экология в области – один из серьезнейших вопросов, потому что это промышленный регион.

«Это касается в большей степени Караганды, Балхаша и Темиртау. Есть пятилетняя программа, и мы ее исполняем. Экологические платежи, которые поступают в наш бюджет, уходят только на экопрограммы. Многое уже начали делать – это озеленение, благоустройство, сбор мусора, строительство очистных сооружений. Тесно сотрудничаем с руководством Qarmet. Когда встречаемся, обсуждаем не только вопросы производства, но и все, что связано с экологией», — добавил аким.

Что касается непосредственно Темиртау, города с масштабным промышленным производством, то представители АО QARMET презентовали стратегию развития на ближайшие годы с учетом снижения воздействия на окружающую среду. Было отмечено, что в условиях перехода к углеродной нейтральности, дегазация угля и углехимия становятся стратегически важными направлениями развития угольной промышленности Казахстана. Несмотря на снижение потребления угля как топлива, его переработка, включая пиролиз, газификацию и гидрогенизацию, открывает возможности для производства разнообразных органических и неорганических продуктов. Развитие углехимии в Казахстане будет способствовать созданию новых рабочих мест, выходу на новые рынки и удовлетворению внутреннего спроса.

«В 2025 году начнется газификация производства. В планах снизить выбросы на 30–35% к 2030 году», — сообщил представитель предприятия.

В перерывах между основными сессиями, участники форума отправились на высадку молодых саженцев неподалеку от городского Дворца культуры. А еще провели награждение победителей конкурса детских рисунков и студенческих дебатов Карагандинского индустриального университета. А каждый участник, посетивший форум получил брендированную сумку-шопер и канцтовары с логототипом SAF AUA.

По итогам форума будет подготовлена резолюция с конкретными предложениями и рекомендациями, которые направят в адрес госорганов, бизнес-структур и международных организаций.

Теміртауда SAF AUA екінші өңіраралық экологиялық форум өтті

Кеше, 4 маусымда, Теміртау қаласында Экологиялық бастамалар форумы өтті. Бұл форум Дүниежүзілік қоршаған ортаны қорғау күні қарсаңында ұйымдастырылды. Іс-шараны өткізу үшін қала да белгілі бір қағида бойынша таңдалды: Теміртауда ірі металлургиялық кәсіпорын жұмыс істейді. Қарағанды облысының тұрғындары үшін осы маңызды шараға ekaraganda.kz сайтының тілшісі қатысты.

Форумның мақсаты – өнеркәсіптік өңірлердің экологиялық проблемасына назар аудару және оларды шешу жолдарын қарастыру. Еуропалық Одақтың қолдауымен, «Орталық Азиядағы орнықты энергетикалық байланыстар (SECCA)» жобасы, ҚР Экология және табиғи ресурстар Министрлігі және жергілікті атқарушы органдар арқылы қазақстандық Ecojer қауымдастығы ұйымдастырды.

Форум бағдарламасы бірнеше тақырыптық сессияларды қамтыды. Келген қонақтарға кофе ұсынылып, жергілікті қолөнершілердің туындыларынан көрме ұйымдастырылды.

Кейінірек бірнеше залда панельдік және пленарлық сессиялар өтті. Олардың кейбіреулері диалог форматында өтіп, спикерлерге маңызды сұрақтар қойылды.

Жалпы, Қарағанды облысының өндірісті даму бағдарламасына бүгінде экологиялық қауіпсіздікке қол жеткізуге бағытталған жобалар енгізілген. Бұл баламалы энергия көздерін салу, қоқыстарды бөлек жинауға арналған контейнерлерді орнату, жыл сайын бір миллион ағаш отырғызу арқылы жасыл аймақтарды құру және ең бастысы – облыстың өнеркәсіптік кәсіпорындарын газдандыру.

Сонымен қатар, ЖЭК-ке (жаңартылатын энергия көздеріне) ерекше назар аударылды. Бұл туралы форумда Президенттің кеңесшісі және ҚР Президентінің халықаралық экологиялық ынтымақтастық жөніндегі арнайы өкілі Зульфия Сүлейменова:

«Климаттық қаржыландыру жаңғыртуға бағытталған. Мысалы, электр торабында жаңартылатын энергия көздерін біріктіріп, жұмысын жақсарту үшін. Бұл жылумен жабдықтау жүйесін жақсарту, энергия тиімділігін арттыру және «жасыл» болат өндіруді қамтиды. Яғни, оның бәсекеге қабілеттілігін арттыру үшін өндірілген өнімнің тоннасына шаққандағы парниктік газдар қалдықтарын қалай азайтуға болады. Қазақстан үшін өте маңызды жаһандық құралдар бар», — деп түсіндірді.

Жаһандық экологиялық проблемаларды талқылау және оларды шешу жолдарын іздеу үшін Теміртаудағы форумға көптеген сарапшылар, халықаралық ұйымдардың өкілдері, соның ішінде Қазақстан Республикасы Экология Министрлігінен, Парламент депутаттары, қоғам қайраткерлері және басқа да көптеген сарапшылар келді. Сонымен қатар, еліміздің экологиясына бей-жай қарамайтын тұрғындар да жиналды.

Аталған мәселелерден басқа, форумда өнеркәсіпті энергетикалық трансформациялау және құрылысқа жасыл технологияларды енгізу мәселелері талқыланды. Еуропалық Одақтың Қазақстан Республикасындағы өкілдігінің уақытша сенім білдірілген өкілі Мачей Мадалинский энергетика мен қоршаған орта арасындағы өзара байланыс айқын екенін айтты.

«Біздің планетамыздың тұрақтылығы көбінесе қатынастың қаншалықты үйлесімді болатынына байланысты. Экономикалық өсімді жоғары көміртегі ізі бар ресурстарды тұтынудан бөлу Еуропалық Одақ үшін де, Қазақстан үшін де стратегиялық маңыздылығ басым болып табылады. Осыған байланысты көміртегі шығарындыларына баға белгілеудің әділ жүйесін құру Қазақстанға парниктік газдар қалдықтарын тиімді қысқартуға мүмкіндік береді. Еуропалық Одақ Қазақстанның қалдық өнімдеріне квота саудасының еуропалық және қазақстандық жүйелерін жақындастыру жөніндегі мақсатын толық қолдайды. Біз Экология және табиғи ресурстар министрлігінің ЕО-ның трансшекаралық көміртекті реттеу механизмінің (CBAM) жағдайын тұрақты талдау жөніндегі күш-жігерін жоғары бағалаймыз және өз тарапымыздан барлық қажетті ақпаратты беруге дайынбыз», — деп атап өтті Мачей Мадалинский.

Қарағанды облысының әкімі Ермағанбет Бөлекпаев облысымыз өнеркәсіптік өңір болғандықтан, экология маңызды орын алатынын атап өтті.

«Бұл Қарағанды, Балқаш және Теміртауға қатысты. Бес жылдық бағдарлама бар және біз оны орындаймыз. Біздің бюджетке түсетін экологиялық төлемдер тек эко бағдарламаларға кетеді. Олар қазірдің өзінде көп нәрсені іске асыра бастады, бұл көгалдандыру, абаттандыру, қоқыс жинау, тазарту қондырғыларының құрылысы. Біз Qarmet басшылығымен тығыз жұмыс жасаймыз. Кездескен кезде өндіріс мәселелерін ғана емес, экологиямен байланысты барлық мәселелерді талқылаймыз», —  деді әкім.

Тікелей Теміртауға, ауқымды өнеркәсіптік өндірісі бар қалаға келетін болсақ, QARMET АҚ өкілдері қоршаған ортаға кері әсерді азайтуды ескере отырып, алдағы жылдарға арналған даму стратегиясын таныстырды. Көміртекті бейтараптыққа көшу жағдайында көмірді газсыздандыру және көмір химиясы Қазақстанның көмір өнеркәсібін дамытудың стратегиялық маңызды бағыттарына айналатыны атап өтті. Көмірді отын ретінде тұтынудың төмендеуіне қарамастан, оны қайта өңдеу, соның ішінде пиролиз, газдандыру және гидрогенизация әртүрлі органикалық және бейорганикалық өнімдерді өндіруге мүмкіндіктер ашады. Қазақстанда көмір химиясын дамыту жаңа жұмыс орындарын құруға, жаңа нарыққа шығуға және ішкі сұранысты қанағаттандыруға ықпал ететін болады.

«2025 жылы өндірісті газдандыру басталады. 2030 жылға қарай қалдықтарды 30-35%-ға азайту жоспарда бар», — деді кәсіпорын өкілі.

Сессия арасында форумға қатысушылар қалалық мәдениет сарайының жанына жас көшеттер отырғызды. Сондай-ақ, Қарағанды индустриалды Университетінің балалардың сурет байқауы мен студенттік пікірсайыс жеңімпаздары марапатталды. Форумға қатысқан әрбір қатысушы SAF AUA логотипі бар брендтік сауда сөмкесі мен кеңсе тауарларын алды.

Форум қорытындысы бойынша Мемлекеттік органдардың, бизнес-құрылымдардың және халықаралық ұйымдардың атына жіберілетін нақты ұсыныстар көрсетілген қарар дайындалады.
 

В материале использованы фото автора